Buitenspelen als basis
Toen ik klein was, speelden we buiten. Altijd. Het erf was ons speelterrein, de sloten onze grenzen, de hooiberg ons klimrek. We ravotten met de hond, aai(d)en kalfjes en klommen in bomen zonder ons druk te maken over valgevaar of vuile knieën. Fietsend naar school door wind, regen of zon – we kenden het niet anders. Mijn ouders noemden het ‘jeugd’, nu zou men het ‘resilience’ of ‘natuurlijke immuniteit’ noemen. Maar eerlijk gezegd: het was vooral heerlijk.
Herkenbaar voor velen
Voor lezers van onze website zal dit vertrouwd klinken. Velen van ons groeiden op in en rond de boerderij. Buiten, tussen de dieren, met werkende ouders en ruimte genoeg om te ontdekken, te helpen en vies te worden. En nu blijkt: het was nog gezond ook. Steeds meer wetenschappelijke onderzoeken bevestigen wat wij allang voelden – opgroeien op het platteland is niet alleen fijn, het is ook een zegen voor je gezondheid.
Microben als leermeesters
Een van de meest aansprekende inzichten komt uit studies naar het immuunsysteem van kinderen. Kinderen die in hun vroege jaren intensief in contact komen met microben – denk aan boerderijstof, dieren, en zelfs de modderige aarde onder hun laarzen – ontwikkelen een beter gebalanceerd immuunsysteem. Ze hebben aantoonbaar minder kans op allergieën, hooikoorts én astma. Onderzoekers gebruiken er zelfs een grapje voor: “Old MacDonald had a farm – but no asthma.”
Gezonde viezigheid
Wat blijkt? Die ogenschijnlijk vieze omgeving waar wij als kind zorgeloos in speelden, is juist een rijke leeromgeving voor ons afweersysteem. De diversiteit aan bacteriën die op een boerderij voorkomt, traint het lichaam om niet overgevoelig te reageren op onschuldige stoffen zoals pollen of huisstofmijt. Eigenlijk leer je als kind: “rustig maar, dit is geen bedreiging.” En dat loont levenslang.
Crèchekinderen en weerstand
Ook crèchekinderen profiteren van zo’n vroege blootstelling, al ligt de microbiële variatie daar wat lager dan op de boerderij. Ze zijn als baby misschien iets vaker verkouden, maar op latere leeftijd juist weerbaarder. Een kleine investering, met grote opbrengst voor hun gezondheid.
Erkenning uit de wetenschap
Voor mij voelt dit als een soort erkenning. Wat voor ons vanzelfsprekend was – buiten spelen, met dieren omgaan, helpen op de boerderij – blijkt nu ook medisch zinvol te zijn. Dat de wetenschap dit nu bevestigt, voelt als een brug tussen intuïtie en bewijs. Het is ook een pleidooi voor buiten spelen, voor een jeugd met vieze handen en kapotte knieën. Want dát is bouwen aan gezondheid.
Relevantie voor onze column
De inzichten uit de documentaire The Power of Microbes versterken de boodschap van onze column: dat opgroeien in een omgeving rijk aan microbiodiversiteit, zoals een boerderij, bijdraagt aan een robuuster immuunsysteem bij kinderen. Het biedt wetenschappelijke onderbouwing voor de observaties die we deelden over de gezondheidsvoordelen van het buitenleven en contact met dieren tijdens de jeugd.
Gun elk kind een boerderij-jeugd
Daarom juich ik initiatieven als de Landelijke Buitenspeeldag van Jantje Beton van harte toe. Die dag waarop kinderen letterlijk de straat op mogen, zonder verkeer en zonder schermen, om weer even echt te spelen. Ravotten. Ontdekken. Dat gun je toch elk kind – ook die zonder erf, hooiberg of kalfje.
Tot slot
Dus laten we niet vergeten: een beetje modder kan geen kwaad. Sterker nog, het kan zomaar de basis zijn van een leven lang gezondheid. En misschien, heel misschien, wordt er dan straks gezegd: “Old MacDonald had a city garden – but still no asthma.”
Columnist voor De Veldpost
Als columnist van De Veldpost en spreker deel ik mijn inzichten over actuele ontwikkelingen in en rond het boerenerf. In deze bijdrage richt ik me op de bewezen gezondheidsvoordelen van opgroeien op het platteland. Boerderijkinderen ontwikkelen dankzij hun dagelijkse contact met dieren, buitenlucht en microben vaak een sterker immuunsysteem. Maar er is meer: zulke verhalen dragen ook bij aan positieve communicatie over onze sector. Ze maken tastbaar waarom het boerenleven waardevol is – voor gezondheid, voor welzijn, en voor het versterken van de verbinding tussen boer en burger.
Vrouwelijke Spreker met Impact voor de Agrarische Sector
Ben je op zoek naar een spreker die de brug slaat tussen strategie, verhaal en impact in de land- en tuinbouw? Ik heb een bewezen track record als vrouwelijke spreker die met overtuiging, inhoud en gevoel voor publiek spreekt over thema’s als voedselbewustzijn, boer-burgerverbinding en de kracht van communicatie vanuit het erf.
Bekijk meer over mijn werk als spreker en storyteller via:
👉 wija.nl/vrouwelijke-spreker